KUSUR ARAŞTIRMAK
Muhterem Müslümanlar!
İslam dininde hoş karşılanmayan ve yasaklanan kötü huylardan birisi de, bir mü’minin eksiğini, kusurunu, ayıbını ve gizli yanlarını araştırma anlamına gelen “tecessüs”dür. Bu davranış, dinimizce günah sayılmıştır. Çünkü İslamiyet, insanların özel hayatlarının korunmasına ve aile mahremiyetinin zedelenmemesine büyük önem vermiştir. Başkalarının kusur ve ayıplarını araştırmak ve bunları açıklamak mü’minler arasında güveni sarsar, kırgınlık ve düşmanlıkların artmasına, kardeşlik, dostluk ve arkadaşlık bağlarının zayıflamasına sebep olur.
Hz. Peygamber (s.a.v.); “İnsanların kusurlarını araştırıp ortaya çıkarırsan onları fesada sürüklemiş olursun.” (1) buyurarak, kusur araştırmanın kötülüğüne dikkat çekmiştir.
Konuyla ilgili olarak Cenab-ı Hak Kur’an-ı Kerim’de: “Ey iman edenler! zannın bir çoğundan sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurlarını ve mahremiyetlerini araştırmayın. Birbirinizin gıybetini yapmayın. Herhangi biriniz ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz! Allah’a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz Allah tövbeyi çok kabul edendir, çok merhamet edendir. (2)buyurmaktadır.
Her zaman Müslümanlar arasındaki kardeşliğin öneminden bahseden Peygamberimiz (s.a.v) de kusur araştırmanın İslam kardeşliğine engel olacak huylar arasında olduğunu söylemiş ve mü’minlere şu uyarıda bulunmuştur.“Birbirinizin eksiğini görmeye ve işitmeye çalışmayın, birbirinizin özel ve mahrem hayatını araştırmayın.” (3)Hz. Peygamber (s.a.v.) Müslüman kardeşimizin ayıp ve kusurlarını öğrendiğimiz takdirde bunları başkalarıyla paylaşmamamız gerektiğini de şu hadisi ile dile getirmiştir. “Kim bir Müslüman kardeşinin bir ayıbını, kusurunu açıklarsa Allah da onun ayıbını açığa çıkarır ve onu evinde bile olsa rezil eder. (4)
Bunun yanında Müslümana yakışan davranışı da şöyle tarif etmiştir. Kim bir Müslümanın hatasını ve kusurunu örterse Allah da onun dünyada ve ahirette hatasını örtüp gizler. (5)
Aziz Müslümanlar!
Başkalarının kusurunu ve ayıbını araştırmak yerine özümüze dönerek kendi eksiklerimizi ve kusurlarımızı gidermeye çalışalım. Müslümanlar olarak bizler birinci derecede kendi kusurlarımızı düzeltmek ve günahlarımızdan arınmakla mükellefiz. Kendi eksiklerini ve kusurlarını bırakıp başkalarının kusur ve eksikleriyle uğraşmak Müslümana yakışmaz. Kusursuz dost arayanın dostsuz kalacağını aklımızdan çıkarmayalım. Peygamberimizin gıybet eden ve başkalarının kusurlarını araştıranların kamil imana sahip olamayacaklarını haber verdiğini unutmayalım.
Hutbemizi konumuzla ilgili bir hadis-i şerifle bitirelim. “Ey dilleriyle iman edip de kalplerine iman yerleşmeyenler! Müslümanlara eza etmeyin, onları utanacak hallere düşürmeyin ve onların gizli hallerini araştırmayın. (6)
